Sinds 1 oktober 2016 bevat TenderNed het formulier Aankondiging van een wijziging. Hiermee maken aanbestedende diensten een niet-wezenlijke wijzigingen in een Europese aanbesteding kenbaar aan de markt. Bij aanbestedingen voor bouwwerkzaamheden komt een gewijzigde opdracht het vaakst voor.
Herziene Aanbestedingswet 2012 onder de loep
Op 1 juli 2016 wijzigde de Aanbestedingswet 2012. Wat hebben de belangrijkste wijzigingen opgeleverd? We blikken terug op de afgelopen 5 jaar aan de hand van TenderNed-data.
Wezenlijke en niet-wezenlijke wijzigingen
Tijdens aanbestedingen of tijdens de looptijd van een aanbesteed contract kan het gebeuren dat de oorspronkelijke opdracht gewijzigd moet worden. Als er sprake is van een zogenaamde wezenlijke wijziging, dan moet er mogelijk opnieuw worden aanbesteed.
In specifieke situaties is er sprake is van een niet-wezenlijke wijziging. De aanbesteding hoeft dan niet opnieuw, maar in bepaalde gevallen moet de aanbestedende dienst wel een aankondiging van een niet-wezenlijke wijziging publiceren op TenderNed. Dit gebeurt met het formulier gewijzigde opdracht. Het formulier werd in de periode 2017-2021 relatief weinig gebruikt; slechts in 0,4% van het aantal Europese aanbestedingen (40.647).
Meer informatie over (niet-)wezenlijke wijzigingen op europadecentraal.nl.
Meestgebruikte CPV-codes gewijzigde opdracht
De tabel laat zien bij welke CPV-codes een gewijzigde opdracht in de periode 2017-2021 het vaakst voorkwam.
| Hoofdcategorie CPV-code | Aantal | Percentage |
|---|---|---|
| 45000000-7 Bouwwerkzaamheden | 100 | 43% |
| 71000000-8 Dienstverlening op het gebied van architectuur, bouwkunde, civiele techniek en inspectie | 33 | 14% |
| 79000000-4 Zakelijke dienstverlening, juridisch, marketing, consulting, drukkerij en beveiliging | 24 | 10% |
| 72000000-5 IT-diensten: adviezen, softwareontwikkeling, internet en ondersteuning | 13 | 5% |
Aantal aanbestedingen met gewijzigde opdracht
Van 2018 tot en met 2021 vond jaarlijks bij rond de 40 aanbestedingen een publicatie van een gewijzigde opdracht plaats.
2022: meer gewijzigde opdrachten
Tot en met het derde kwartaal van 2022 ligt het aantal gewijzigde opdrachten een stuk hoger dan eerdere jaren, namelijk al rond de 50. Redenen die genoemd worden:
- onvoorzien werk of extra werk dat vanuit economische redenen het best door dezelfde onderneming uitgevoerd kan worden (85%)
- coronacrisis (10%)
- hogere prijzen van gas en grondstoffen (5%)
Aanbestedingen met gewijzigde opdracht per type aanbestedende dienst
Rijkswaterstaat publiceert het vaakst een gewijzigde opdracht. Kijken we naar het aantal aanbestedingen met een niet-wezenlijke wijziging dan is het aandeel van Rijkswaterstaat 42%. Rijkswaterstaat publiceert gemiddeld ook meer wijzigingen per aanbesteding dan andere aanbestedende diensten. Dit verklaart het hoge aandeel van ministeries, zoals in de grafiek hieronder te zien is.
Aantal aanbestedingen met gewijzigde opdracht per type opdracht
Het aandeel werken is relatief hoog. Een gewijzigde opdracht wordt dan ook vaak gepubliceerd bij aanbestedingen die met bouwwerkzaamheden te maken hebben. Bij leveringen wordt bij relatief weinig aanbestedingen een gewijzigde opdracht gepubliceerd.
Werken worden veelal Europees aanbesteed, terwijl de aanbestedingen van leveringen vaak nationaal plaatsvinden. Bij een nationale aanbesteding hoeven aanbestedende diensten een niet-wezenlijke wijzigingen niet te communiceren met de markt. Dit verklaart het relatief grote verschil tussen werken en leveringen.
Publicaties van een gewijzigde opdracht per type procedure
Opvallend is dat een gewijzigde opdracht relatief vaak voorkomt bij de concurrentiegerichte dialoog (14%), terwijl deze procedure in minder dan 1% van de aanbestedingen gebruikt wordt. Verder vindt ruim 40% van de publicaties van een gewijzigde opdracht plaats bij de niet-openbare procedure.
